Teksty prawne a teksty prawnicze – czym różnią się od siebie?

Do tłumaczenia dokumentów na zlecenie organów sądowych, policji czy administracji publicznej są uprawnieni jedynie tłumacze przysięgli. To specjaliści, którzy świetnie znają tematykę prawną, jak i biegle posługują się danym językiem obcym w tekstach prawnych i prawniczych. Dlaczego jednak teksty z dziedziny prawa należy w ten sposób rozróżniać?

Istota języka stosowanego w prawie

Zacznijmy od tego, że teksty prawne i prawnicze są pisane dwoma różnymi językami. Tekstem prawnym jest Konstytucja, natomiast tekstem prawniczym jest artykuł w magazynie branżowym. Jak więc możemy się domyślać, do tekstów prawnych należą akty posiadające moc prawną – jak ustawy czy wyroki sądowe. Z kolei teksty prawnicze są pisane językiem prawniczym, który służy niejako do interpretacji języka prawnego. Do tego rodzaju dokumentów należą te znajdujące się w obiegu prawniczym związanym z prawem cywilnym – przykładem są tutaj umowy handlowe, akty spółek, dokumenty sądowe w formie pozwów, zawiadomień czy formularzy lub pełnomocnictwa. Do kategorii tekstów prawniczych zalicza się również analizy prawa, przykłady z podręczników dla studentów czy wspomniane wyżej artykuły pisane przez prawników.

Czy zmienia to podejście tłumacza?

Różnica między tekstami prawnymi i prawniczymi absolutnie nie zmienia tego, że do ich tłumaczenia należy podejść z najwyższą precyzją. Tłumacze muszą być na bieżąco ze zmianami prawnymi. Podczas samego przekładu wielokrotnie sprawdzają terminologię i nierzadko konsultują się ze specjalistami w danej dziedzinie prawa. Wszystko po to, by uniknąć sytuacji takich jak Million Dollar Comma – gdy zwykły przecinek zmienił uprawnienia jednego z kontrahentów, a cała sprawa kosztowała okrągły milion dolarów kanadyjskich. Ponadto tłumacze tekstów związanych z prawem muszą unikać nadinterpretacji, czyli dodawania do oryginału znaczeń od siebie, a także pomijania czy lekceważenia pewnych części tekstu.

Kiedy tekst nie wymaga uwierzytelnienia?

W zasadzie tłumaczeniu uwierzytelnionemu może podlegać każdy tekst, nawet ten, który teraz Państwo czytacie. Jednak na pewno nie jest to konieczne – odcisk pieczęci tłumacza przysięgłego oznacza jedynie tyle, że tłumacz bierze odpowiedzialność zawodową na wypadek błędu w swej pracy. Ma to znaczenie dla tekstów prawnych, które posiadają wszak moc prawną, jednak dla wszystkich innych tłumaczeń można skorzystać z usług doświadczonego i wyspecjalizowanego tłumacza, który nie posiada uprawnień do realizacji tłumaczeń przysięgłych.